TOP 10 bewaarplekken voor danserfgoed in Vlaanderen

Door de selectievakjes te combineren in de rubriek Bewaarplekken & catalogi – Alle fiches kan je een uitgebreide lijst weergeven van bewaarplekken voor bronnen over dans. Hier vind je ook instellingen met slechts één of enkele relevante collecties.

Zie je dan de bomen niet meer door het bos? Hier vind je een clustering van stappen die je kan nemen op je tocht (maar het blijft een jungle-expeditie, geen walk in the park):

  1. De vanzelfsprekende eerste stap is het contact opnemen met de protagonisten: kunstenaars, critici, gezelschappen of verenigingen zelf… Je vindt bij hen met wat geluk niet alleen hun eigen archief, maar ook een documentatieverzameling over het (toenmalige) dansveld die werd opgebouwd in functie van hun activiteiten en soms behoorlijk uitgebreid kan zijn. Kijk ook naar de fiches met toelichting over en oplijsting van documentatiecollecties.
  2. Als de kunstenaars niet meer actief zijn, kan je misschien (juridische of artistieke) erfgenamen vinden die documenten of objecten in bewaring hebben gehouden? Het archief van Jeanne Brabants wordt bijvoorbeeld beheerd door haar jongste zoon.
  3. Wellicht ben je als dansonderzoeker bij uitstek geïnteresseerd in bewegend beeld? Op hetarchief.be kan je het audiovisueel materiaal terugvinden (maar niet bekijken) van gezelschappen, mediahuizen en erfgoedinstellingen… Zoek verder via het lijstje Hoe zoek ik bewegend beeld?
  4. Toch op zoek naar papieren collecties? De belangrijke podiumcollectie van Kunstenpunt is gegroeid sinds begin jaren 80 en goed online doorzoekbaar. Het gaat wel weer om een documentatiecollectie, niet om archieven.
  5. Wil je een echt persoons- of organisatiearchief? In het Letterenhuis vind je zowel documentatiemappen als archieven. Ondanks de naamswijziging twee decennia geleden zijn ook nu nog archieven van iconische dansers en choreografen welkom. Toch is ‘dans’ nergens een actieve verzamelfocus en zijn echte historische dansarchieven daarom zeldzaam (wel bv. het archief van danspionier Lea Daan of van danscriticus Piet Deses, of een deelarchief van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen). Zoek verder met de adviesfiche Hoe zoek ik persoons- of organisatiearchieven?.
  6. Wel een actieve rol in het ondersteunen van podiumorganisaties uit het Brusselse speelde het AMVB (bv. archief van Ugo Dehaes/kwaad bloed of Kaaitheater). Omwille van de lokale nabijheid loont het de moeite om elk relevant regionaal of lokaal archief uit te kammen. Zo vind je in het FelixArchief archieven van Rina Barbier en van het Stedelijk Instituut voor Ballet/Koninklijke Balletschool, in het Archief van de Stad Brussel dat van Dolores Laga en in het Stadsarchief Mechelen dat van de nationaal bekende dansvereniging De Jeugd. Indien de betrokken archieven aangesloten zijn, kan je overkoepelend zoeken via Archiefbank of Archives Portal Europe.
  7. Bij de ‘culturele archieven’ met een werking voor heel Vlaanderen horen ook voormalige ‘zuilarchieven’ die recenter hun inhoudelijke scope hebben verbreed: KADOC-KULeuven, AMSAB-Instituut voor Sociale Geschiedenis, Liberas, ADVN, CAVA, en DACOB. Kunstenaars van vandaag vinden die ideologische stempel veeleer moeilijk, maar naast het verzuilde dansverleden (verenigingen, scholen, …) vind je er o.m. volksdansdocumentatie (KADOC-KULeuven) of archieven van uitzonderlijke individuen als Lydia Chagoll (Amsab-ISG) en Elsa Darciel (ADVN).
  8. Het uitpluizen van eigentijdse pers is cruciaal om te vermijden dat de historische kennis volledig wordt gegijzeld door de selectiepolitiek van de archiefinstellingen. Voor dansactiviteiten van elk genre en uit elke periode kan je ook in (erfgoed)bibliotheken terecht voor pers (soms ook digitaal), reguliere publicaties maar ook ‘grijze literatuur’ (zoals de volksdanscollectie van Danspunt in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience).
  9. Hoe definieer je ‘danserfgoed’? Heb je ook interesse in niet-westerse danstradities (al dan niet in diaspora), ga dan bijvoorbeeld te rade bij het Afrikamuseum of bij andere relevante documentatie- of expertisecentra. Beperk je evenmin tot tekstuele of (audio)visuele documenten: zijn er in archieven, musea of privébezit ook objecten bewaard die een verhaal vertellen?
  10. Kijk ook bij de buren. Kunnen Contredanse of AML helpen, of buitenlandse bewaarplekken en archiefportalen?

Ben je niet tevreden met dit stappenplan? Laat het ons weten! (En ook als je überhaupt iets nieuws hebt gevonden in deze jungle, want dat is zeldzaam…)

Trefwoorden

, , , , ,
, , ,
, , , , , , , , , , , , , , ,
, , ,
, ,