het geheugen van de Vlaamse literatuur
Antwerpen
Inhoudelijk profiel
Het Letterenhuis – voorheen bekend als Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven (AMVC) – bewaart en ontsluit het Vlaamse literaire erfgoed vanaf het einde van de 18e eeuw tot vandaag: namelijk brieven, foto’s en andere documenten van onder meer schrijvers, uitgevers en literaire tijdschriften. Haar oude naam wijst op het bredere collectiebeleid dat de instelling tot begin deze eeuw voerde, namelijk ook archiefstukken en documentatie uit het bredere cultuurveld, waaronder de podiumkunsten.
In de verwerving van theatererfgoed richt het Letterenhuis zich vandaag vooral op de archieven van theatermakers en gezelschappen. Bij muziekerfgoed ligt de focus op het archief van Nederlandstalige tekstschrijvers en kleinkunstenaars en al wie actief is binnen de literaire wereld.
De online databank is zowel een archievenoverzicht als inventaris/catalogus.
Zoektips podiumkunsten
- Het Letterenhuis bewaart veel archieven met betrekking tot podiumkunsten. Je vindt archiefmateriaal van en over vernieuwers in het Vlaamse theater, theatermakers in het buitenland, theaterpedagogie of ontstaansgeschiedenis van een toneelstuk. Dit is vooral terug te vinden in de vele persoonsarchieven van auteurs en theater- en dansrecensenten. Maar ook het archief van kostuum- en decorontwerper Mimi Peetermans werd recent verworven.
- De organisatie-archieven van theatergezelschappen, podiumhuizen maar ook amateurtoneelverenigingen bieden dan weer bronnen over de geschiedenis en de creaties van het Vlaamse podiumkunstenveld, ook voor wat betreft het fenomeen van de festivals.
- Door het vroegere brede collectiebeleid bezit het Letterenhuis ook archieven van culturele organisaties en persoonlijkheden buiten de literatuur en het (tekst)theater. Zo komen ook andere kunstdisciplines of intermediaire organisaties aan bod in de archieven van bijvoorbeeld danspionier Lea Daan (zie ook de fiche over Daan onder Cases & collecties), danscriticus en TV-realisator Piet Deses, Koninklijk Ballet van Vlaanderen, de Landsfederatie voor Poppenspelers, enkele persoonsarchieven van figurentheatermakers…
- Naast de archieven die als organisch geheel werden bewaard, maken vooral de indrukwekkende documentatieverzamelingen en enkele andere systematisch aangelegde deelcollecties van het Letterenhuis een verplichte stop voor onderzoekers van het Vlaamse cultuurleven, zoals:
- knipselmappen over diverse actoren
- documenten allerhande over diverse actoren
- spelwijzers (programmabrochures)
- affiches
- foto’s
- ontwerpen op aquarel, of als prent of tekening
- Een deel van het audiovisueel archiefmateriaal van het Letterenhuis werd gedigitaliseerd door meemoo en is raadpleegbaar via hetarchief.be
- In de onderzoeksgids lijst het Letterenhuis archieven en mogelijke scriptie-onderwerpen op over diverse thema’s, waaronder theater en vormgeving.
Zoektips muziek
- Door het vroegere brede collectiebeleid bezit het Letterenhuis ook archieven van Vlaamse componisten (o.a. August De Boeck en Will Ferdy), muziekuitgeverijen, …
- De link naar liedtekst is vanuit de literaire insteek sterk aanwezig. Dat geldt zeker voor de 19e/20e-eeuwse verzamelingen van volksliederen, maar ook voor de periode na WOII met o.a. Will Ferdy, Wannes Van de Velde en Ké Riema (tekstschrijfster van o.a. Will Tura, Ann Christy, Louis Neefs, La Esterella) …
Catalogus of andere hulpmiddelen
- Databank Agrippa
- De beschrijvingen van de archieven beheerd door het Letterenhuis zijn ook vindbaar in Archiefbank, zij het in verkorte vorm. In Archiefbank kan men vooralsnog makkelijker op
trefwoord
zoeken dan in Agrippa. - De documentatieverzamelingen die Letterenhuis doorheen de jaren aanlegde, zijn daarentegen enkel vindbaar via Agrippa.
Hoe begin je eraan?
Via de Agrippa-databank kan je
- Zoeken op naam: bij
snel zoeken
eenpersoonsnaam
(familienaam) of eennaam van een organisatie
ingeven. Daarna kan je eventueel filteren optype actor
ofthema
(Theater, Dans…). Je komt zo terecht op een actorfiche:- bij ‘
Beschrijving
‘ vind je biografische informatie, waaronder ook de thematische ‘situering
‘ (Theater, Dans…) - bij ‘
Beheer
‘ vind je de identificatiecode en de types documentatie of deelcollecties die voor deze actor met die code opvraagbaar zijn - bij ‘
Archiefbeschrijvingen
‘ vind je of het Letterenhuis (of een andere instelling uit hun Antwerpse netwerk) ook een door de actor zelf gevormd archief bewaart. Indien dit niet het geval is, vind je welke archieven met de actor verband houden. - bij ‘
Objectbeschrijvingen
‘ vind je welke stukken door het Letterenhuis (of een andere instelling uit hun Antwerpse netwerk) individueel beschreven en soms ook gedigitaliseerd werden.
- bij ‘
- Zoeken in deelcollecties: zoek door beschrijvingen van individuele (en soms gedigitaliseerde) stukken. Let wel: enkel nuttig indien het stuk dat je zoekt individueel werd beschreven.
- Bladeren: een zoekboom waardoor je per type archief en alfabetisch kan browsen (enkel voor archieven, niet voor de documentatiecollecties).
- Zoeken in archieven: full text zoeken op (alle niveaus van) archiefbeschrijvingen.
Het Letterenhuis biedt een onderzoeksgids aan die handig kan zijn bij een eerste bezoek, waarin ook thematische lijstjes van archieven en onderzoeksonderwerpen zijn opgenomen.
Trefwoorden
Archiefinstelling, Museum of objectendepot
Ballet, Dans, Figurentheater, Klassieke muziek, Kleinkunst, Mime, Muziek, Opera, operette, muziektheater of musical, Populaire muziek, Scenografie, Theater, Variété, Volks- en traditionele muziek
Affiches, Audio of audiovisueel, Banier of vaandel, Dans (archief), Dans (AV), Dans (documentatie), Dansnotatie, Decors of scenografische objecten, Documentatie- of onderzoeksverzameling, Figurentheater (archief), Figurentheater (AV), Figurentheater (documentatie), Foto's of prenten, Interviews (transcripties of audio/video), Kostuums, Kostuums, objecten of toestellen, Maskers, Muziek (archief), Muziek (AV), Muziek (documentatie), Online audio en audiovisuele bronnen, Online dataset actoren of voorstellingen, Online foto's of afbeeldingen, Online tekstbronnen, Overkoepelende catalogus, collectie- of archievenoverzicht, Partituren of bladmuziek, Persoons- of organisatiearchief, Theater (archief), Theater (AV), Theater (documentatie), Theater- of spelteksten (gepubliceerd), Theaterpoppen, Verzameling pers- of tijdschriftartikels (thematisch)
1800-1900, 1900-1945, 1945-1980, 1980-heden
Brussel (gewest), Franstalig Brussel, Nederlandstalig Brussel (Vlaamse gemeenschap in Brussel), Vlaanderen (gewest)